By uciec od polskich turystów we Lwowie trzeba odwiedzać miasto w dni powszednie i najlepiej poza sezonem albo… pojechać dalej na wschód. Dziś przyglądamy się temu jak przed wojną wyglądał Tarnopol. Niewielkie miasto nad Seretem, stolica Podola, bohater walki z sowietami w 1939 roku. Tak wyglądał Tarnopol przed II wojną światową.
Fot. otwierające ul. 3 Maja w Tarnopolu. Widoczny budynek I Gimnazjum Męskiego, ze zbiorów NAC; syg. 1-U-6185
Widok na Rynek w Tarnopolu w okolicach 1920 roku. Niestety, bohaterska obrona przed sowietami w 1939 roku nie mogła skończyć się sukcesem. Miasto uszkodzone w walkach w 1939 i 1944 roku, a następnie dodatkowo zdewastowane już po wojnie nie jest aż tak piękne, jak kiedyś.
Dworzec kolejowy we Lwowie był jednym z najwspanialszych tego typu budynków w ówczesnej Europie, ale ten w Tarnopolu wcale nie był gorszym. Widoczny powyżej dworzec w Tarnopolu otwarto oficjalnie w sierpniu 1906 roku. Niestety budynek został zniszczony podczas I wojny światowej. Odbudowaną po wojnie stację kolejową zniszczyły działania wojenne w 1944 roku podczas starć komunistów z nazistami.
Po wojnie odbudowano go w 1952 roku w sposób znacznie mniej okazały.
Ul. Mickiewicza znana dziś jako Szewczenki.
Kasyno Oficerskie w Tarnopolu przed II wojną światową.
Lwów nieodłącznie kojarzy się z wieloma parkami ale również i w przedwojennym Tarnopolu dbano o miejską zieleń.
Centrum miasta, d. ul. 3 Maja łącząca Pasaż Adlera z pl. Dominikańskim, widoczny znany Hotel Adlera. Dziś ulica znana jako Sahajdacznego.
Jedna z głównych ulic Tarnopola – d. ul. Tarnowskiego. Dziś oczywiście zmieniona. Warto zwrócić uwagę na widoczną na zdjęciu wieżę o której za chwilę…
Lwów miał wiele szczęścia. Tarnopol znacznie mniej. W mieście zniszczono i zrównano z ziemią wiele zabytków kultury. Pierwszym z nich jest pomnik Adama Mickiewicza u zbiegu d. ul. Konarskiego i Piłsudskiego.
Pomnik z 1895 roku zniszczony został przez Ukraińców około 1918 roku. Odbudowano go po wojnie z bolszewikami w 1923. Rekonstrukcja została zniszczona w 1941 roku. Na zdjęciu oryginalny pomnik z 1895 roku.
Pomnik po odbudowie.
Przed kościołem Dominikanów w Tarnopolu na pl. Sobieskiego już w 1935 roku postawiony został monumentalny, naturalnych rozmiarów pomnik Józefa Piłsudskiego przygotowany przez warszawskiego rzeźbiarza Apolinarego Głowińskiego.
To kolejny zabytek po którym pozostały już tylko wspomnienia. Pomnik został zniszczony już w dniu wkroczenia sowietów do Tarnopola w 1939 roku. Na zdjęciu pomnik w dniu Narodowego Święta Niepodległości w 1935 roku.
Rzymskokatolickie świątynie pozostałe na terenach obecnej Ukrainy zamienione po wojnie na magazyny czy składy budowlane, a później przerobione na cerkwie nie są dla nikogo zaskoczeniem. Zaskoczeniem mogą być losy tarnopolskiego kościoła parafialnego Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Kościół u zbiegu d. ul. Ruskiej i Mickiewicza nieprzypadkowo przypomina lwowski kościół św. Elżbiety.
Projekt kościoła z Tarnopola “nie przeszedł” w konkursie na świątynie we Lwowie. Tarnopolskiego kościoła nie możemy już podziwiać. Nie istnieje. Wyburzono go w 1954 roku robiąc miejsce dla domów towarowych. Dziś pozostają po nim wspomnienia oraz pamiątkowa makieta z napisem również w języku polskim.
Widok na ufundowany przez Józefa Potockiego kościół Dominikanów pw. śś. Dominika, Wincentego z Ferrary i Jacka Odrowąża w Tarnopolu w okresie przed I wojną światową. Każdy nieco bardziej zorientowany w sytuacji łatwo zgadnie, że świątynia nie znajduje się już w rękach prawowitych właścicieli. Po wojnie kościół zamknięto. Zrobiono tu magazyn tarnopolskiej galerii co i tak uznać można za łaskawe obejście się z zabytkiem. W 1978 roku zniszczono epitafium fundatora kościoła – Józefa Potockiego. Po 1989 roku świątynię oddano cerkwi obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.
Widok ogólny Tarnopola około 1918 roku.
Pocztówka z widokiem na Planty i ul. Mickiewicza w Tarnopolu.
Leżący nad Seretem Tarnopol i jego okolice przez lata były letniskowymi atrakcjami turystycznymi. Oto widok na jar Seretu około 1915 roku. W poprzednim artykule zobaczyć możecie więcej starych zdjęć atrakcyjnego turystycznie Podola.
Polecamy również: