5 najładniejszych dworców kolejowych Kolei Galicyjskich. Które przetrwały do dziś?

W drugiej połowie XIX wieku połączono najważniejsze Galicji czyli Lwów z miastami troszkę mniej ważnymi. Tak zrobił się projekt budowy Kolei Galicyjskiej powstającej pod zarządem Leona Sapiehy. Prace nad budową linii trwały w latach 1856-1861. Ostatecznie powstała linia łącząca Kraków, Tarnów, Rzeszów, Przemyśl i Tarnopol ze stolicą Królestwa Galicji i Lodomerii – Lwowem. Oto najładniejsze dworce, które wówczas zbudowano.

 


Dworzec w Krakowie

Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-G-3646-1

Na początek dworzec kolejowy w Krakowie. Budynek dworca Kraków Główny otwarto 13 października 1847 roku.

 

Fot. ze zbiorów NAC; syg. 2-7490

Krakowski dworzec różni się od pozostałych – zbudowany został początkowo w neorenesansowym stylu według planów Petera Rosenbauma jako dworzec Kolei Krakowsko-Górnośląskiej.

 

Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-G-3652-1

Później znacząco przebudowano go w latach 1869-71 i 1892-1894 nadający mu cech eklektycznych.

 


Dworzec w Tarnowie

Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-G-3728

Kolej do Tarnowa dojechała oczywiście zdecydowanie wcześniej niż powstał obecny dworzec. Budynek, który zachował się do dziś to dzieło z lat 1906-1910 powstałe według projektu Ernsta Baud , który odpowiadał również za rozbudowę bliźniaczo podobnego dworca w Stanisławowie.

Tarnowski dworzec kolejowy przeszedł znaczną renowację w latach 2007-2010 kosztującą ponad 40 milionów złotych, która przywróciła mu pierwotny, przedwojenny wygląd.

 


Dworzec w Przemyślu

Fot. ze zbiorów NAC; Ignacy Paweł Fudakowski; syg. 94-57

Kolejnym ciekawym dworcem jest dworzec Przemyśl Główny znany każdemu kto wybierał się pociągiem do Lwowa. Jeden z najpiękniejszych dworców kolejowych na obecnych terenach Polski uzyskał niedawno nagrodę publiczności w konkursie Dworzec Roku 2020.

 

 

 
Zabytkowa konstrukcja została początkowo otwarta w 1860 roku ale neobarokowy wygląd uzyskała po przebudowie w 1895 roku. W latach 2010-12 przeprowadzono gruntowny remont dworca. Warto zwrócić gu uwagę na zdobiące wnętrze plafony Jana Talagi i Feliksa Wygrzywalskiego. W normalnych czasach jadąc do Lwowa możemy przenieść się tu do dawnej epoki zasiadając w restauracji Perła Przemyśla otwartej w 2019 roku. Być może w przyszłości pojedziemy stąd do Lwowa normalnotorowym pociągiem chociaż inwestycja zapowiadana przez Ukrainę w 2019 roku raczej się przeciąga.

 


Dworzec w Tarnopolu

Dworzec, Tarnopol
Kolej galicyjska im. Karola Ludwika ciągnęła się nie tylko do samego Lwowa ale i dalej do Złoczowa, Tarnopola do Podwołoczysk do ówczesnej granicy z Rosją. Prawie pod koniec połączenia kolejowego stał jeszcze jeden okazały dworzec – dworzec w Tarnopolu.

 
Dworzec, Tarnopol
 
Pierwszy dworzec otwarto 28 grudnia 1870 roku ale już niedługo przystąpiono do budowy nowego dworca. Okazały budynek powstawał w latach 1903-1906. Konstrukcja mocno zniszczona w czasie I i II wojny światowej. Obecny stan to zasługa odbudowy w stylu nieco już brzydszym.
 


Dworzec we Lwowie

Fot. Domena Publiczna; Marek Munz

Dworca we Lwowie nie trzeba chyba przedstawiać nikomu. Najbardziej okazały budynek całej linii Kolei Galicyjskich jest jednym z najbardziej monumentalnych budowli w całym mieście. Powstały w latach 1901-1904 dworzec kusi okazałą halą peronową produkcji Zakładu Budowy Maszyn i Aparatury im. Ludwika Zieleniewskiego.

Lwów - dworzec

Dworzec uszkodzono w czasie I wojny światowej, w czasach Obrony Lwowa, a także w czasie II wojny światowej. Po wojnie zrodziła się myśl o jego rozbiórce ale na szczęście został zachowany.

Lwów - Dworzec Główny

Nie miał tyle szczęścia co dworce w Tarnowie czy Przemyślu ale i tak jest monumentalny i piękny. Ostatnio ukończono etapy remontu placu przed dworcem. Tu poczytacie więcej o dworcu we Lwowie. Na starych zdjęciach zobaczycie budynek dworca, która stał we Lwowie wcześniej.

 
Warto przeczytać również: