25 ciekawostki o Sukiennicach w Krakowie. Fakty i co to jest!

Sukiennice są jednym z największych symboli Krakowa. Wiele osób zastanawia się jaką funkcję pełniły Sukiennice stojące na Rynku w miejscu w którym w wielu innych miastach zwykle stoi ratusz. Oto ciekawostki o Sukiennicach w Krakowie. Fakty, godziny otwarcia i mniej znane fakty i stare zdjęcia.

 


Sukiennice w Krakowie wielokrotnie zmieniały swoją formę i były przebudowywane. Ich historia sięga 1257 roku gdy, przy okazji lokacji Krakowa, kramy sukienne wzniesiono na polecenie króla Bolesława Wstydliwego.

 


Sukiennice stanowiące centralny punkt Rynku w Krakowie przetrwały wiele zmian Krakowa. “Kiedy Bolesław Wstydliwy budował pierwsze Sukiennice, raczej kramy dla sprzedaży sukna, wokoło rynku stały drewniane domy rozdzielone wązkiem maclochami” – podaje publikacja Sukiennice krakowskie: dzieje gmachu i jego obecnej przebudowy z 1899 roku.

 


Z czasem powstały gotyckie sukiennice wzniesione na polecenie Kazimierza Wielkiego przed 1358 rokiem. Te przetrwały do 1555 roku. W 1555 roku w jatkach garbarskich zaprószono ogień, który pochłonął większość gmachu Sukiennic. Postanowiono je odbudować w innym już stylu.

 


W 1559 roku ukończona została odbudowa Sukiennic w stylu renesansowym. W 1601 roku w budynku przebito wyjście w poprzek.
 

 


Kolejną znaczną przebudową budynku Sukiennic były lata 1875-1879. Wówczas gmach został zmodyfikowany według projektu Tomasza Prylińskiego.

 


W czasie XIX-wiecznej przebudowy Sukiennic ich elewacja wzbogaciła się o charakterystyczny element. To w czasie tej przebudowy na budynku pojawiły się maszkarony z karykaturami Józefa Diegla i Mikołaja Zyblikiewicza.

 


Zdobienia w czasie XIX wiecznej przebudowy projektował m.in. słynny Jan Matejko. Odpowiadał on za zdobienia głowic arkad.

 


Nawet na długo po swojej budowie Sukiennice były centrum handlu w Krakowie. “Napróżnoby było szukać przed stu laty jeszcze, sklepów z towarami w ulicach miasta Krakowa, nie znalazł nawet straganu z bułkami; wszystko, co się sprzedawać mogło od najwykwintniejszych bławatów aż do potrzeb życia codziennego, mieściło się w kramach, jatkach, budach i straganach na tym naszym rynku. Sklepów w kamienicach otaczających ten obszerny plac nie było zupełnie; dolne piętra miały zwykle izby mieszkalne i warsztaty rzemieślników – czytamy w książce Sukiennice krakowskie: dzieje gmachu i jego obecnej przebudowy z 1899 roku.

 

 


Na piętrze Sukiennic znajdowała się hala smatruza w której odbywał się drobny handel. Hala ta ostatecznie zmieniła swoje przeznaczenie. Dziś na piętrze Sukiennic mieści się oddział Muzeum Narodowego – Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku. Muzeum zapoczątkował Henryk Siemiradzki, a pierwszą wystawę otwarto w nim w 1884 roku.

 


Na piętrze Sukiennic podziwiać można płótna m.in. Marcelego Bacciarellego, Henryka Siemiradzkiego, Jana Matejki, Adama Chmielowskiego. Ekspozycja podzielona jest na cztery duże sale.

 


W Sukiennicach znajduje się wejście do jeszcze jednego muzeum. Pod płytą Rynku znajduje się oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Podziemia Rynku Głównego. Pod ziemię schodzi się właśnie z budynku Sukiennic.

 

Lwowska reklama na Sukiennicach w Krakowie
 


Na ścianach Sukiennic znajdują się pamiątki po przedsiębiorstwach, które kiedyś posiadały w nich swoje sklepy. Z jednej strony zobaczyć można starą reklamę “łazienek francuskich”. Z drugiej zaś strony m.in. reklamę kosmetycznej firmy Ihnatowicza ze Lwowa.

 


Sukiennice w Krakowie wzniesione przez Kazimierza Wielkiego miały 108 metrów długości i 10 metrów szerokości oraz dodatkowe 7,5 metra z każdej strony na kramy.

 


Co znaczy nazwa sukiennice? Sukiennice nie są zarezerwowane tylko dla Krakowa. Sukiennice to po prostu handlowy budynek w którym stały kramy z suknem. Krakowskie Sukiennice nie są jedynymi sukiennicami w Polsce.
 

 


Mówiąc o Sukiennicach w Krakowie nazwę piszemy z wielkiej litery (nie z dużej, tylko z wielkiej). Mała litera na początku słowa to po prostu nazwa budynku o którym wspominamy powyżej.

 


Angielska nazwa Sukiennic to Cloth Hall czyli krakowskie Sukiennice po angielsku to więc Kraków Cloth Hall.

 


Współcześnie Sukiennice w Krakowie nie stanowią już centrum handlu przedmiotami codziennego użytku czy artykułami spożywczymi. Dziś w Sukiennicach stoją kramy z pamiątkami z Krakowa, często droższymi niż w innych miejscach.

 

 


Jedną z ciekawostek związanych z Sukiennicami w Krakowie jest słynny nóż wiszący na łańcuchu w przejściu przez Sukiennice. Nóż pojawił się na Sukiennicach prawdopodobnie w czasach średniowiecza. Dzisiaj wisi tu replika oryginalnego noża. Oryginalny nóż został wywieziony z Krakowa przez Niemców w czasie II wojny światowej.

 


Nóż w Sukiennicach podobno przypominać miał o działaniu prawa i odstraszać złodziei. Według legendy był to nóż, którym jeden z braci zabił drugiego w czasie budowania wież Kościoła Mariackiego. Oczywiście to tylko legenda krakowska nie mająca nic wspólnego z rzeczywistością.

 


Jeśli już o okupacji mowa to warto zwrócić uwagę na to, że Sukiennice trafiły wówczas… na banknot. Sukiennice znajdowały się na 50 złotowym banknocie emitowanym w czasach II wojny światowej przez Bank Emisyjny w Polsce (Emissionsbank in Polen)
 

 


Banknot z Sukiennicami na awersie przedstawiał wizerunek Emilii Plater i gajowego z Białowieży. Awers zdobiły Sukiennice. Banknot wprowadzono do obiegu wiosną 1940 roku. Ostatecznie wycofano 28 lutego 1945 roku.

 


W Sukiennicach znajdują się nie tylko kramy ale również punkty gastronomiczne. Od lat działa tu popularna kawiarnia mogąca poszczycić się niskimi ocenami w usłudze Google. W chwili publikacji tego tekstu opinia o kawiarni to 2,2 gwiazdki.

 


W 1978 roku Stare Miasto w Krakowie wpisano na listę UNESCO. Znalazły się więc na niej również Sukiennice.

 


Zwiedzanie Sukiennic jest bezpłatne. Nie trzeba kupować biletów by zobaczyć Sukiennice w Krakowie. Co innego znajdującą się na piętrze galerię. Zwiedzanie muzeum w Sukiennicach to koszt 25 zł za bilet normalny.

 

Widok na Sukiennice w Krakowie w 1938 roku. Fot. Ilustrowany Kurier Codzienny, ze zbiorów NAC; syg. 1-U-2599-10


Adres Sukiennic w Krakowie to 31-042 Kraków, Rynek Główny 3.

 
Polecamy również: