W związku z napływem dużej liczby imigrantów z Ukrainy do Polski wielu Polaków zastanawia się jak wyglądają święta Bożego Narodzenia na Ukrainie. Jak wygląda ukraińskie Boże Narodzenie? Jakie są ukraińskie zwyczaje bożonarodzeniowe i tradycje? Czy ukraińskie święta różnią się od świąt w Polsce? Sprawdźmy to!
Tradycje świąteczne na Ukrainie
Ukraińskie zwyczaje świąteczne nie różnią się zbytnio od polskich co raczej nie powinno być dla nikogo zbyt wielkim zaskoczeniem. Ukraińcy, w ponad 60 procentach, wyznają prawosławie ale święta na Ukrainie nie różnią się zbyt bardzo. Największą różnicą jest data w której obchodzi się święta Bożego Narodzenia.
Na Ukrainie świętuje się w styczniu ale od dłuższego czasu ukraińskie kościoły podnoszą larum i chcą, żeby święta na Ukrainie nie były w tym samym czasie co w Rosji tylko w tym samym czasie co chociażby w Polsce. Tu szerzej o sprawie. Warto też przypomnieć, że już od kilku lat oficjalnym ustawowo wolnym od pracy dniem na Ukrainie jest Boże Narodzenie 25 grudnia.
Zwyczajem, którego popularność rośnie na fali najróżniejszych ruchów nacjonalistycznych jest jest przystrajanie domu diduchem czyli dekoracją znaną z Gorcy oraz z Lubelszczyzny. Diduch to pierwszy skoszony snop pszenicy i owca lub żyta ustawiany kłosem do góry w formie dekoracji. Dekoracja ta ma być talizmanem przeciwko złym mocom. W wielu jednak domach po prostu stoi choinka. Zwyczaj dekorowania rogów domu kłosami zbóż przed pojawieniem się choinek był praktykowany na szerokim terenie Polski. Dużym zaskoczeniem może być to, że na Ukrainie zwyczaj łamania się opłatkiem nie jest tak popularny jak w Polsce, co nie znaczy oczywiście że nikt na Ukrainie nie łamie się opłatkiem. W wielu częściach, łatwo zgadnąć których, zwyczaj ten jest praktykowany.
Jeśli chodzi o kolejne zwyczaje takie same jak u Polaków to jest to zwyczaj podkładania siana pod obrus na stole chociaż na Ukrainie obok siana pod obrus mogą trafiać też pieniądze. Ważnym elementem wigilijnego stołu na Ukrainie jest też czosnek. Rozkładany w czterech rogach stołu pod obrusem ma odstraszać złe duchy, w które podobno nie wierzą Chrześcijanie… Obecność czosnku na wigilii znają mieszkańcy wschodu Polski chociaż częściej służy do dzielenia się nim.
Jedną z dość dziwnych bożonarodzeniowych tradycji w niektórych częściach Ukrainy jest zostawianie fragmentów dań dla zmarłych. Podobno w święta duchy zmarłych przybywają do domostw. Na terenach, które w II RP znajdowały się w Polsce tak samo jak obecnie nad Wisłą żywy jest zwyczaj pozostawiania jednego pustego nakrycia przy stole. Nie jest dla nikogo zaskoczeniem, że tak samo jak w Polsce na Ukrainie również śpiewa się kolędy, a po ulicach miasteczek tak jak i w Polsce chodzą dzieci śpiewające kolędy za które dostają pieniądze.
Podobnie jak w dużych miastach w Polsce i na Ukrainie ten zwyczaj odchodzi w zapomnienie. Nie jest unikatową tradycją również szopka bożonarodzeniowa, często także żywa szopka, dobrze znana z naszych miast. W okolicy świąt tradycyjnie organizowane są jarmarki świąteczne tak jak jarmark bożonarodzeniowy we Lwowie.
Jeśli chodzi o dania trafiające na stół to dla nikogo nie będzie chyba zaskoczeniem, że polska tradycja 12 potraw żywa jest też na Ukrainie. Tradycyjnie spożywa się barszcz czerwony, rybę, pierogi z fasolą lub kapustą, kompot z suszu, a także dobrze znaną Polakom kutię. Tak samo jak i w Polsce wieczerzy nie rozpoczyna się przed ukazaniem się pierwszej gwiazdki na niebie. Wiejską tradycją jest wymienianie się wigilijnymi potrawami między sąsiadami czy krewnymi w rodzinie. Tradycyjnie dzieci roznosiły te dania i przynosiły do domu potrawy od innych.
Tak samo jak w Polsce i na Ukrainie o północy rozpoczyna się uroczysta msza święta. Mistyczną tradycją chociaż już nie zawsze spotykaną są bożonarodzeniowe wróży wyglądające tak samo jak wróży na Andrzejki w Polsce. Ukraińskim przesądem jest to, że młode panny i kawalerowie w czasie Wigilii nie mogą siadać na rogach stołu.
Różne zwyczaje w różnych częściach kraju
Ukraina to zlepek różnych tradycji co widać po tym, które święta mieszkańcy uważają za najważniejsze. Dla wielu mieszkańców Ukrainy najważniejszym świętem jest Nowy Rok, a nie Boże Narodzenie. Tylko mieszkańcy terenów należących wcześniej do Polski odpowiadają w ankietach, że ważniejsze jest dla nich święto religijne. Mieszkańcy zachodnich części kraju częściej uznają, że prezenty przynosi św. Mikołaj, a nie Dziadek Mróz.
W różnych częściach obecnej Ukrainy święta mogą wyglądać inaczej. Różnią się na przykład rodzajami dań, które trafiają na stół. Inaczej wyglądają święta przy granicy z Węgrami tu na stół trafia na przykład tradycyjny tort. Jeszcze inaczej świętuje się na wschodzie kraju przy granicy z Rosją, inaczej w Kijowie, a inaczej we Lwowie dlatego o dokładne tradycje najlepiej pytajcie swoich znajomych z Ukrainy. O innych opowiedzą Wam mieszkańcy Kijowa, o innych Lwowa, a jeszcze innych ci z Odessy.
Polecamy również: