Cmentarz Orląt Lwowskich przed wojną. Stare zdjęcia Lwowa

Cmentarz Obrońców Lwowa znany też jako Cmentarz Orląt Lwowskich był jednym z najważniejszych miejsc w II RP nie tylko we Lwowie. Na budowę miejsca pamięci solidarnie składało się miasto, wykonawcy budowy, mieszkańcy miasta i całego kraju. Jak przed wojną wyglądały słynne lwy na Cmentarzu Orląt Lwowskich? Zapraszamy na fotograficzną wycieczkę po Cmentarzu Obrońców Lwowa przed wojną.

 
Wszystkie przedwojenne zdjęcia Cmentarza Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich) zostały już wcześniej opublikowane w domenie publicznej. Pierwsze zdjęcie przedstawia łuk triumfalny oraz kolumnadę jeszcze przed budową schodów i ustawieniem słynnych pomników lwów. Według projektu to właśnie od tej strony znajdować się miało główne wejście na Cmentarz Obrońców Lwowa.

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
Przebudowa Cmentarza Obrońców Lwowa rozpoczęła się 26 maja 1922 roku. W pierwszym etapie przebudowy cmentarza przygotowanego wcześniej przez Władysława Kubika ukończono widoczną na zdjęciu Kaplicę Obrońców.

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
Lwowski cmentarz był miejscem pielgrzymek z całego kraju.
 

Niedziela, 31.10.1937 – widok na katakumby Cmentarza Obrońców Lwowa oraz pomnik poległych lotników amerykańskich. Fot. Józef Treszka; jozeftreszka.pl

Po budowie kaplicy przystąpiono m.in. do wznoszenia katakumb. Powyżej Katakumby w 1937 roku na zdjęciach z opisywanego przez nas projektu jozeftreszka.pl.

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
29 października 1925 roku we Lwowie na Cmentarzu Obrońców Lwowa odbyły się uroczystości ekshumacji zwłok bezimiennego żołnierza. Podczas procesji przewieziono szczątki do Katedry Łacińskiej, a następnie na dworzec główny. Szczątki Obrońcy Lwowa spoczęły ostatecznie w Warszawie na Grobie Nieznanego Żołnierza. Tu szczątki w Kaplicy Obrońców Lwowa.

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
Zdjęcie przedstawia budowę katakumb na Cmentarzu Obrońców Lwowa. Ciała wybranych Obrońców Lwowa spoczęły w nich w październiku 1932 roku.
 

Pomnik ku czci lotników amerykańskich broniących Lwowa. Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-U-3708

Pomnik ku Pomnik amerykańskich lotników walczących za Polskę. Jeden z nich zginął w pierwszą rocznicę wyzwolenia Lwowa w 1919 roku – tu jego historia.

 

Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 

Dziś na cmentarzu odbudowanym m.in. przez polską firmę Energopol większość nagrobków wygląda identycznie. Przed wojną, powojenną dewastacją i wreszcie całkowitym zniszczeniem w latach 70-tych było trochę inaczej.

Lew z napisem: “Zawsze wierny” na tarczy. Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-U-3711-2
Lew z napisem: “Tobie Polsko” na tarczy. Fot. ze zbiorów NAC; syg. 1-U-3711-1

Architekt najszerzej znanej odsłony Cmentarza Obrońców Lwowa – również obrońca miasta – młody architekt Rudolf Indruch zakładał, że w jego oryginalnej wersji rodziny pochowanych tu bohaterów będą miały decydujący wpływ na wygląd poszczególnych nagrobków. Stąd też na widocznym wyżej zdjęciu każdy wygląda nieco inaczej.

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
Jednym z końcowych etapów realizacji projektu była budowa Pomnika Chwały i kolumnady. Tu kolumnada w trakcie budowy.
 

Odsłonięcie Pomnika Chwały. Fot. ze zbiorów NAC; Marek Munz, syg. 1-U-3701-1

Oficjalne odsłonięcie nastąpiło 11 listopada 1934 roku.
 

Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 
Po wojnie solą w oku były nie tylko groby walczących o Lwów, ale również dwie rzeźby poświęcone przedstawicielom “zgniłego zachodu”. Powyżej zdjęcie z 1938 roku.

 

Ogólnopolski zjazd Związku Oficerów Rezerwy RP we Lwowie w 1938 roku. Złożenie Widoczny pomnik francuskich oficerów i żołnierzy poległych w Obronie Lwowa. Fot. ze zbiorów NAC; Witold Pikiel, syg. 1-P-1719-6

Na zdjęciu pomnik upamiętniający Francuzów poległych za Polskę. Zdjęcie z 1938 roku.

 
Lwów - panorama
 
Panorama Cmentarza Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich) na Cmentarzu Łyczakowskim przed II wojną światową.
 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt)
 
Jednym z największych symboli Lwowa są słynne lwy. Te najsłynniejsze to oczywiście lwy z Cmentarza Obrońców Lwowa. Lwy wywiezione z miejsca pamięci i rozdzielone na 45 długich lat niedawno wróciły na swoje miejsce. Bez napisów na tarczach. Od tej chwili przebywają w areszcie z dykty. Tak wyglądały w latach 30-tych ubiegłego wieku.

 

Panorama Cmentarza Obrońców Lwowa. Fot. Józef Treszka; jozeftreszka.pl

Widok w kierunku Cmentarza Obrońców Lwowa na chwilę przed wybuchem II wojny światowej.

 
Po wojnie cmentarz stał się miejscem alkoholowych libacji okolicznych mieszkańców. Podobno wypasano tu też krowy. W latach 70-tych ubiegłego wieku zniszczono kolumnadę, rozkradziono i zaorano groby, a katakumby zabudowano i otwarto w nich zakład kamieniarski. Więcej informacji o dewastacji Cmentarza Obrońców Lwowa w artykule mu poświęconym.

 

Polecamy również:

 
Lwów - Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich)
 

 

Dodaj komentarz